Aktualności

zestawienie najświeższych informacji z naszej parafii
Dzisiaj, 25 maja, mija 72. rocznica wykonania wyroku śmierci na Witoldzie Pileckim, ps. „Witold”, „Druh”  – rotmistrzu kawalerii Wojska Polskiego, współzałożyciela Tajnej Armii Polskiej, żołnierza Armii Krajowej, więźnia i organizatora ruchu oporu w KL Auschwitz. Witold Pilecki był autorem pierwszych na świecie raportów o Holokauście, tzw. „Raportów Pileckiego”.

Urodzony 13 maja 1901 roku w Ołońcu – mieście w północno-zachodniej Rosji, na terenie wchodzącej w skład tego państwa Republiki Karelii, od 1910 rodzina Pileckich mieszkała w Wilnie. Od 1914 należał do zakazanego przez władze rosyjskie harcerstwa (w 1916 założył własną drużynę). W 1917 roku, po Rewolucji Lutowej, upadku caratu i powstaniu tymczasowego rządu Kiereńskiego harcerstwo polskie wyszło z podziemia. Dzięki rozluźnieniu frontu w roku 1918 prawie wszyscy starsi harcerze, w tym Witold Pilecki przedostali się na tereny odradzającej się Polski. W latach 1918–1921 służył w Wojsku Polskim, walczył podczas wojny z bolszewikami. Jako kawalerzysta brał udział w obronie Grodna. 5 sierpnia 1920 wstąpił do 211 Pułku Ułanów i w jego szeregach walczył w Bitwie Warszawskiej, bitwie w Puszczy Rudnickiej i brał udział w wyzwoleniu Wilna. Dwukrotnie odznaczony został Krzyżem Walecznych. Po wojnie zdemobilizowany. W sierpniu 1939 roku został ponownie zmobilizowany. Walczył w kampanii wrześniowej jako dowódca plutonu. Ostatnie walki jego oddział prowadził jako jednostka partyzancka. Pilecki rozwiązał swój pluton 17 października 1939 i przeszedł do konspiracji. Przedostał się do Warszawy i został jednym z organizatorów powołanej 9 listopada 1939 konspiracyjnej organizacji Tajnej Armii Polskiej. W 1940 Pilecki przedstawił swoim przełożonym plan przedostania się do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz w celu zebrania od wewnątrz informacji wywiadowczych na temat jego funkcjonowania i zorganizowania ruchu oporu. 19 września 1940 podczas łapanki wszedł w jej kocioł w bloku przy al. Wojska Polskiego 40. Do obozu trafił transportem, który przybył w nocy z 21 na 22 września 1940 roku. Jako więzień nr 4859 był głównym organizatorem konspiracji w obozie. Za swoją działalność konspiracyjną Pilecki jeszcze jako więzień obozu, w listopadzie 1941 został awansowany przez gen. Stefana Grota-Roweckiego do stopnia porucznika. W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 Pilecki wraz z dwoma współwięźniami zdołał uciec z obozu. Komendzie Głównej AK zaproponował plan ataku na obóz w Oświęcimiu, jednak został on odrzucony jako nierealny, ze względu na liczne siły wojsk SS w Auschwitz. Brał udział w Powstaniu Warszawskim, a w latach 1944–1945 przebywał w niewoli niemieckiej w stalagu 344 Lamsdorf. Po powrocie do kraju jesienią 1945 zorganizował siatkę wywiadowczą i rozpoczął zbieranie informacji wywiadowczych o sytuacji w Polsce, w tym o żołnierzach AK i 2 Korpusu, którzy byli więzieni w obozach NKWD i deportowani przez Sowietów na Syberię. Nie zareagował na rozkaz gen. W. Andersa polecający mu opuszczenie Polski w związku z zagrożeniem aresztowaniem. 8 maja 1947 został aresztowany. W areszcie był torturowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, m.in. przez jednego z najokrutniejszych śledczych Eugeniusza Chimczaka. W trakcie ostatniego, jak się później okazało, widzenia z żoną, mówiąc o torturach, którym był poddawany, powiedział: „Oświęcim przy tym, to była igraszka”.

Prokuratorem oskarżającym Pileckiego był major Czesław Łapiński, przewodniczącym składu sędziowskiego podpułkownik Jan Hryckowian (obaj byli dawnymi oficerami AK), sędzią kapitan Józef Badecki. Skład sędziowski (jeden sędzia i jeden ławnik) był niezgodny z ówczesnym prawem.

15 marca 1948 rotmistrz został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano dnia 25 maja w więzieniu mokotowskim na Rakowieckiej, poprzez strzał w tył głowy. Wykonawcą wyroku był Piotr Śmietański zwany „Katem z Mokotowa”.

Witold Pilecki pozostawił żonę, córkę i syna. Po przeprowadzonych w 2012 ekshumacjach i badaniach jednoznacznie ustalono, że został pochowany w Kwaterze na Łączce Powązkowskiej, gdzie potajemnie chowano ofiary UB, by pamięć w Polsce po nich zginęła. Jednak do dzisiaj jego szczątków nie odnaleziono.

            Oskarżenia wobec rotmistrza anulowano w roku 1990. W 2006 roku rotmistrz W. Pilecki został pośmiertnie odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Orderem Orła Białego – najstarszym i najwyższym odznaczeniem nadawanym za zasługi dla Rzeczypospolitej Polskiej. W roku 2013 rotmistrz Witold Pilecki został awansowany do stopnia pułkownika.

W 2018 roku z inicjatywy i staraniem Bractwa Krzyża, działającego przy parafii pw. Krzyża Świętego w Łomży powstał obelisk upamiętniający postać tego wielkiego polskiego patrioty i bohatera. Znajduje się on na ulicy noszącej jego imię, nieopodal skrzyżowania z Aleją Legionów. Z inicjatywą nadania imienia rtm. Pileckiego drodze łączącej ulicę Spokojną z Aleją Legionów wystąpiły do Rady Miasta Łomży, w 2015 roku, środowiska skupione przy parafii pw. Krzyża Świętego.

opracował: Zbigniew Zalewski

  • 001-rtm.-Witold-Pilecki
  • 002-rtm.-W.-Pilecki-2
  • 003-rtm.-W.-Pilecki
  • 004
  • 005
  • 006
  • 0061
  • 007
  • 008
  • 009
  • 010
  • Screenshot_2020-05-25_at_14.57.19
icon

Nasza lokalizacja

Kościół pw. Krzyża Świętego oraz Centrum Katolickie im. Jana Pawła II położone są przy ulicy Zawadzkiej 55 w Łomży. Serdecznie zapraszamy do odwiedzin i kontaktu z naszymi duszpasterzami.
Parafia pw. Krzyża Świętego w Łomży ul. Zawadzka 55
18-403 Łomża

tel. 86 216 89 05
Numer konta bankowego
PKO BP S.A. O/ŁOMŻA
67 1020 1332 0000 1702 0027 4126

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.